به نقل از «آفتاب»

چند کشف تاریخی در حاشیه رودخانه بَشار

تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۴۲۷۹۳

آفتاب‌‌نیوز :

حدود ۳۰ کیلومتر از درۀ رود بشار در استان کهگیلویه و بویراحمد با این پرسش که «تأثیر پتانسیل‌های زیست‌محیطی و به طور کلی، عوامل محیطی و انسانی در شکل‌گیری استقرارگاه‌ها و محوطه‌های باستانی در محدودۀ مورد بررسی چگونه است؟» و با هدف «شناسایی هرگونه شاهدی از استقرار‌های باستانی انسانی» پیمایش و کاوش شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مهم‌ترین اهداف بررسی باستان‌شناختی این محدوده، تکمیل پژوهش‌های انجام‌شدۀ پیشین در محور آبرسانی در مسیر قدیمی شیراز به یاسوج و شناخت تأثیر عوامل محیطی و انسانی بر شکل‌گیری استقرار‌های محدودۀ جغرافیایی مورد مطالعه بود.

حسین سپیدنامه، سرپرست هیأت باستان‌شناسی محدوده سد تنگ سرخ در رودخانه بشار درباره جغرافیای این منطقه مورد شناسایی، گفت: چشم‌انداز منطقۀ مورد بررسی، کوهستانی با پوشش درختان جنگلی بلوط و گیاهان مرتعی سوزنی‌برگ است. مهم‌ترین عارضه‌های طبیعی منطقه را کوه‌های پازنان و خاکلون و رودخانۀ دائمی بَشار به عنوان منبع اصلی تامین آب ساکنان این منطقه، تشکیل داده است. محدودۀ طرح بررسی باستان‌شناختی حاضر، جزو حوضۀ رسوبی زاگرس است و از پهنۀ زاگرس چین‌خورده و زاگرس بلند با ساختار به‌شدت تکتونیزه تشکیل شده است.

این باستان‌شناس افزود: این منطقه شامل تعدادی تاقدیس و ناودیس تنگ و موازی با یکدیگر در راستای شمال خاوری و جنوب باختری با دره‌های ژرف است. تاقدیس‌ها بیشتر به صورت ارتفاعاتی هستند که به علت فشار‌های تکتونیکی زیاد، در امتداد محور خُرد شده‌اند و بر اثر فرسایش از بین رفته‌اند. حوضۀ آبریز رودخانۀ بَشار بسیار مرتفع و کوهستانی است. مقطع درۀ رودخانۀ بشار در نقاطی که از سازند‌های سخت می‌گذرد به صورت V شکل و در مناطقی با سازند‌های نرم‌تر به صورت U شکل است.

سپیدنامه اظهار کرد: در دوران تاریخی و اسلامی، این منطقۀ کوهستانی افزون بر شرایط زیست‌محیطی مناسب برای جوامع دامپرور و کوچندۀ قبایل و طوایف کهگیلویه، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی توانسته بود به عنوان یک کریدور ارتباطی اقتصادی ـ فرهنگی نیز نقش مهمی ایفا کند.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی رودخانه بشار گفت: با وجود محدودیت‌هایی مانند پوشانده شدن برخی محوطه‌ها با برگ درختان بلوط و رسوبات سیلابی و واریزه‌های دامنه‌ای ارتفاعات دو سوی رودخانۀ بَشار، ۱۷ محوطۀ باستانی از دوران پارینه‌سنگی میانه تا سده‌های متأخر اسلامی شناسایی و بررسی شد که بیشتر در حاشیۀ رودخانۀ بَشار، یعنی حدفاصل تنگ سرخ تا روستای قلات قرار دارند.

او همچنین اظهار کرد: بررسی‌های باستان‌شناختی نشان داد حاشیۀ رودخانۀ بَشار در چهار مقطع زمانی پارینه‌سنگی میانه، دوره‌های اشکانی ـ ساسانی، سده‌های نخستین دوران اسلامی و طی سده‌های متأخر دوران اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است. آثار شناسایی‌شده شامل یک محوطۀ پارینه‌سنگی، یک راه تاریخی، سه گورستان دورۀ تاریخی، یک قلعه، هشت ماندگاه کوچ‌نشینی از سده‌های متأخر اسلامی و دو محوطۀ تاریخی با حدود دو هکتار وسعت است.

این باستان‌شناس افزود: پیش از انجام بررسی باستان‌شناختی، احتمال داده می‌شد شاهد غنای شواهد باستان‌شناختی تمامی ادوار پیش از تاریخ تا قرون متأخر اسلامی در حوضۀ رودخانۀ بَشار باشیم، زیرا این منطقه تمامی شرایط زیستی برای شکل‌گیری استقرار‌های انسانی را با توجه به اهمیت هر یک از عناصر حیاتی دارا بوده است. با این وجود، شواهد باستان‌شناختی در تعدادی از محوطه‌هایی که شناسایی شده بیشتر متعلق به ادوار اشکانی ـ ساسانی و سده‌های نخستین دوران اسلامی است.

سپیدنامه گفت: شواهد باستان‌شناختی نشان می‌دهد تراس‌های حوزۀ بالادست رودخانۀ بَشار در دوره‌های اشکانی ـ ساسانی و نیز سده‌های اولیۀ دوران اسلامی مورد سکونت واقع شده است و شواهدی از فرهنگ‌های ادوار دیگر تا سده‌های متأخر اسلامی به چشم نمی‌خورد. البته ممکن است استقرار‌های قدیمی‌تر در زیر رسوبات، آب‌شست‌ها و وایزه‌های دامنۀ ارتفاعات دو سوی رودخانۀ بَشار دفن شده باشد.

پیش‌تر، مصطفی ده پهلوان ـ رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ـ در همایش «پژوهش‌های باستان‌شناسی سد کانی‌سیب حوضه رودخانه زاب کوچک، شمال‌غرب ایران» درباره اهمیت کاوش‌های باستان‌شناسی در حریم رودخانه‌ها، با این هشدار که ساخت سد بیش از ۵۰ درصد میراث فرهنگی این سرزمین را در تهدید قرار داده است، گفته بود: بشر جایی را برای سکونت برگزید که دسترسی به منابع آب برایش راحت‌تر باشد. تراکم محوطه‌های باستانی پیشاتاریخی، تاریخی و دوران اسلامی در جا‌هایی در کنار همین شاخ‌آبه‌های موجود در فرادست خوزستان و بخش‌های مختلف ایران است و مکانی که برای احداث سد در نظر گرفته می‌شود دقیقا در همین محل‌هاست و این یعنی بخشی که معادل بیش از ۵۰ درصد میراث فرهنگی این سرزمین است، مورد تهدید قرار گرفته، می‌گیرد و خواهد گرفت.

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: آفتاب

کلیدواژه: کشف تاریخی رودخانه بشار یاسوج آثار تاریخی باستان شناختی باستان شناسی متأخر اسلامی دوران اسلامی محوطه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۴۲۷۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خاتمی: بازی با ایران بازی با دم شیر است / عملیات وعده صادق نشان داد که دوران موشک پایان نیافته است

به گزارش صدای ایران از  ایسنا، آیت الله سیداحمد خاتمی در نماز جمعه این هفته تهران اظهار کرد: اقدام ایران نسبت به رژیم صهیونیستی تنبیهی بود، زدند و ما محکم زدیم. آنچه که یقین است اگر بخواهند کارشان را تکرار کنند سیلی محکم‌تری خواهند خورد. نظام قرآنی ما موجب عملکرد اسلامی و قرآنی ما شد.

وی ادامه داد: در آیه ۱۹۴ سوره بقره تاکید شده کسی که شما را زد تردید در زدنش نکنید. چنین آموزه‌ای در آیه ۱۲۶ سوره نحل و آیه ۶۰ سوره بقره نیز تکرار شده است. عملیات ایران در اسرائیل نمایش قدرت و اقتدار ایران اسلامی بود. چرا آقا بر روی موضوع موشکی بیش از یک دهه است تاکید کرده اند؟ با اقدام ایران برجام ۲ و برجام ۳ و مذاکره موشکی هوا شد. بر سر توان موشکی کشورمان مذاکره نکرده و هرگز مذاکره نخواهیم کرد.

امام جمعه موقت تهران تاکید کرد: ما با هیچکس تعارف نداریم. دشمنان ما رعد و برق زیادی از خودشان نشان دادند، اما کار خاصی انجام ندادند ولی ما عمل می‌کنیم. اگر چیزی را بگوییم پای حرفمان می‌ایستیم. ما در این عملیات مراکز اقتصادی، بیمارستان، مدرسه یا حتی پادگان‌های نظامی را نزدیم بلکه صرفا پادگانی را زدیم که از آن پادگان، کنسولگری ایران هدف قرار گرفته بود. به این اقدام تدبیر و عملکرد عاقلانه گفته می‌شود.

خاتمی متذکر شد: این عملیات نشان داد که دوران موشک پایان نیافته است و باید موشک داشته باشیم تا بتوانیم جواب وحشی‌ها را بدهیم، البته کار فرهنگی هم انجام می‌دهیم. در این عملیات یک جا را زدیم، اما نسبت به مراکز زیادی هشدار دادیم. اعلام کردیم بازی با ایران بازی با دم شیر است؛ همچنین اعلام کردیم اگر با ایران اسلامی آنچنان رفتار کنید پاسخ جدی از ما دریافت خواهید کرد.

وی ادامه داد: یمن، حزب الله لبنان، حشد شعبی عراق و آزادگان دنیا به ما تبریک گفتند. این مسئله نشان می‌دهد جبهه متحده مقاومت شکل گرفته است و البته جبهه رذالت شامل انگلیس، آمریکا و اتحادیه اروپا نیز خودش را نشان داد. آنان عاقبتشان را به ریسمان پوسیده رژیم صهیونیستی گره زده اند، اما باید بدانند که این رژیم نابود می‌شود و جبهه رذالت رسوا خواهد شد.

امام جمعه موقت تهران افزود: جبهه سوم جبهه کسانی بود که ما را به خویشتن داری دعودت کردند. ما به آنان توصیه می‌کنیم که ارتباطشان را با رژیم صهیونیستی قطع کنند، اما متاسفانه همچنان از این رژیم حمایت می‌کنند در حالی که رژیم صهیونیستی مسلمانان و عرب‌ها را قتل عام می‌کند.

خاتمی ادامه داد: دنیا متوجه شد همان قدر که ایرانیان از اسلام دفاع می‌کنند به همان اندازه نیز از میهن شان دفاع می‌کنند. وقتی مراکز دیپلماسی ما هدف قرار می‌گیرد یعنی خاک ما هدف قرار گرفته است به همین دلیل ما نیز آنان را زدیم.

وی تاکید کرد: متدینین همانطور که در جنگ ۸ ساله از ایران دفاع کردند اکنون نیز دفاع خواهند کرد.

امام جمعه موقت تهران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مسئله حجاب گفت: حجاب از ضروریات دین است که ۱۰ آیه قرآن درباره آن نازل شده است و صد‌ها روایت درباره آن داریم. مقام معظم رهبری نیز فرمود «بی‌حجابی هم خلاف شرع و هم خلاف قانون است.» نظام اسلامی به فضل الهی در برابر این ناهنجاری خواهد ایستاد.

خاتمی در عین حال هشدار داد: به زور کسی را به بهشت نخواهیم برد، اما در برابر این ناهنجاری ایستاده‌ایم و همچنان خواهیم ایستاد و عقب نشینی نخواهیم کرد. مردم در این زمینه از نیروی انتظامی تشکر می‌کنند.

وی خطاب به جامعه حزب‌اللهی گفت: از جامعه متدینین خواهش می‌کنم در مسئله حجاب دو قطبی شکل ندهید. منطقی و استدلالی بحث کنید و به یکدیگر انگ و تهمت نزنید. دلسوزان نظام در میدان هستند. به والله انگ زدن به یکدیگر مشکل بی‌حجابی را حل نمی‌کند و اصلاً درست نیست. شورای نگهبان و مجلس هست و مطمئن باشید مسوولان نظام هم از دین عبور نخواهیم کرد.

امام جمعه موقت تهران با تبریک سالروز تاسیس سپاه و ارتش گفت: نیرو‌های مسلح ایران بازو‌های پرتوان جمهوری اسلامی ایران هستند. آنان دژ مستحکم ملت هستند و نخواهند گذاشت دشمن به ملت ایران تعرض کنند. مقام معظم رهبری تعبیر خوبی از نیرو‌های مسلح در هفته گذشته داشتند. عزت نظام اسلامی موجب عزت ایران اسلامی و عزت ایران اسلامی موجب عزت نظام اسلامی می‌شود.

وی ادامه داد: تقویت ایران اسلامی موجب تقویت نظام اسلامی می‌شود و تقویت ایران اسلامی موجب تقویت نظام اسلامی می‌شود. اگر حاج قاسم نبود تا با داعشی‌ها بجنگند ما در خیابان‌های تهران با آنان می‌جنگیدیم، اما اکنون همه چیز کشورمان در سایه آرامش به پیش می‌رود. مردم به این عزیزان و خدمتشان نیازمند هستند.

خاتمی خاطرنشان کرد: امنیت ایران افتخاریست که نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران به وجود آورده‌اند. همه نیرو‌های مسلح جدا قابل ستایش هستند.

وی در بخش دیگری از سخنانش با تسلیت رحلت عبدالعظیم حسنی گفت: این بزرگوار را زنده زنده دفن کردند و به شهادت رساندند. ثواب زیارت ایشان معادل ثواب زیارت اباعبدالله الحسین است.

امام جمعه موقت تهران با بزرگداشت سالروز شکست آمریکا در صحرای طبس گفت: آمریکایی‌ها برای نجات گروگان‌هایشان ۶ ماه تدارک عملیات مخفیانه دیدند و با ۲۰ هلیکوپتر حامل موتورسیکلت و انواع جنگ‌افزار‌ها نظامی سبک و سنگین در صحرای طبس به زمین نشستند. عملیات شروع شد، اما طوفان شن به پا شد هواپیما‌ها سقوط کردند عملیات آمریکایی‌ها شکست خورد.

وی با تبریک روز جهانی کارگر گفت: مقام معظم رهبری فرمودند «طبق آمار نیمی از جمعیت ایران کارگران و خانواده‌هایشان هستند که اگر حالشان خوب شود ان شاءالله حال نیمی از جمعیت ایران به سامان می‌شود.

خاتمی خاطرنشان کرد: کلمات آقا در مناسبت‌های این چنینی «منشور» است و وزیر صمت باید این منشور را مکتوب و مشخص کند از جمله در حوزه امنیت شغلی کارگران. فرمایشات آقا وعظ نیست بلکه دستورالعمل اجرایی است که امیدوارم اجرایی شود.

امام جمعه موقت تهران در ادامه با گرامیداشت یاد و خاطره شهید مطهری گفت: جایی که التقاطی‌ها وارد شدند، شهید مطهری با تمام وجودش وارد میدان شد. اسم شهید را اگر شهید مبارزه با التقاط بگوییم مغالطه نکرده‌ایم. شهید مطهری خودش روزی گفته بود که فرقانی‌ها او را خواهند کشت، اما جانش را بر سر پاسداری از دین گذاشت.

امام جمعه موقت تهران در بخش دیگر از سخنانش با اشاره به وضعیت حاکم بر غزه گفت: جنایت صهیونیست‌ها و اقتدار جبهه مقاومت در غزه خودش را نشان می‌دهد. پدیده خروش دانشگاهی‌ها در آمریکا پدیده جدیدی در دنیا است. دانشجویان آمریکایی و فرانسوی در حمایت از مردم غزه به پا خواسته اند و صد نفر از آنان نیز توسط پلیس این کشور‌ها دستگیر شده‌اند. انصافاً باید در حمایت از آنان شعار مرگ بر آمریکا سر داد.

وی افزود: استاد برجسته هاروارد در آمریکا نیز در حمایت از مردم غزه صحبت‌های خوبی انجام داده است که نشان دهنده بیداری وجدانی در دنیا است. این اتفاق در راستای بیداری اسلامی که قبلاً شکل گرفته بود رقم خورده است.

خاتمی در خطبه‌های اول نماز جمعه هم به جایگاه ربوبی خداوند متعال اشاره کرد و گفت: انتقام خداوند با انتقام بشر متفاوت است. انتقام بشر برای خنک شدن دل انجام می‌شود، اما انتقام خداوند همان مجازات اوست. واژه انتقام در قرآن ۱۷ بار تکرار شده است.

وی ادامه دارد: برخی‌ها زیر بار حرف حق نمی‌روند با اینکه چراغ هدایت برایشان روشن است. قرآن با تاکید تصریح می‌کند که بی شک از مجرمان انتقام گرفته می‌شود و آنچه را که ایران اسلامی در برابر رژیم غاصب صهیونیستی انجام داد یک کار الهی بود. کاری بود که بر اساس قرآن انجام شد.